Paulien Harmsen

Grondstof voor de biobased economy

Vanaf 2010 is Paulien Harmsen betrokken bij diverse onderzoeken naar zeewier. Wageningen Food en Biobased Research kijkt hierbij vooral naar de verwerking voor food en non-food toepassingen. Er wordt daarbij veel samengewerkt met de overige TO2-instellingen en het NIOZ.

“Zeewier heeft zeer goede potentie als grondstof voor de biobased economy. Het kan goed voedingsstoffen uit het water halen. Dit maakt ook de combinatie met visteelt interessant.” Maar er zijn ook uitdagingen om tot een duurzame waardeketen te komen volgens Harmsen. 


In 2013 was de zeewiermarkt zo’n 6 miljard USD. Het productievolume was ongeveer 3 miljoen ton droge stof per jaar. Met een gemiddelde groei van 4% per jaar over een periode van 14 jaar. Een significante groei. Voor verdere groei zijn de grootste drempels te vinden bij directe consumptie. 


Verwerking en bioraffinage van zeewier wordt daarmee een zeer interessante tak van sport. Bioraffinage kan worden ingezet om een reeks aan producten te verkrijgen (koolhydraten, eiwitten, oliën, etc.). Vooral koolhydraten uit zeewieren zoals laminarin, alginaat en manitol, kennen op dit moment een hoge waarde.

Voor een slimme verwerkingsketen is het van belang om te kijken naar de soorten, locaties en teeltmomenten. Een terugblik op wetenschappelijke data uit 1940 laat al zien dat er twee optimale tijdstippen zijn om Saccharina Latisima (suikerwier) te oogsten, namelijk februari (hoog in alginaat en eiwitten) en september (hoog in manitol en laminarin).


Harmsen laat tot slot de alginaatmarkt zien. Deze heeft veruit de hoogste waarde van de koolhydraten. Er is een omzet van 30.000 ton alginaat in 2009. Dit is zo’n 12% van de totale productie aan bruin zeewier. Haar advies is om te kijken naar nieuwe toepassingen voor alginaat om te zorgen dat de markt niet te snel verzadigd raakt. Producten zoals Meatless spelen hier al op in om de bijzondere suiker te gebruiken in hun producten. Zo wordt zeewier een waardevolle grondstof voor food en biosbased.

Paulien Harmsen

Paulien Harmsen